Szkoła Podstawowa nr 2
im. Jana Pawła II
w Sulechowie
ul. 1 Maja 7 tel: 68 459 59 39 / 693 852 286

Nadpobudliwość psychoruchowa

ADHD – symptomy oraz postępowanie.


ADHD to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. W skrócie można powiedzieć, że jest to odmienna praca mózgu dziecka, która uniemożliwia mu kontrolowanie zachowań. Jest to jego stała cecha, a objawy są obecne przez cały czas.

Objawy

W skład zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi wchodzą trzy elementy: nadmierna impulsywność, nadruchliwość oraz zaburzenia uwagi.

 

Dziecko nadmiernie impulsywne:

  • często udziela odpowiedzi, zanim pytanie jest dokończone;
  • często nie umie czekać w kolejce, na swoją rundę, nagrodę;
  • często przerywa lub przeszkadza innym;
  • często dużo mówi bez względu na ograniczenia społeczne;
  • zna reguły, ale nie potrafi ich zastosować, np. wie, że może zabrać głos po wywołaniu go przez nauczyciela ale i tak odzywa się bez pozwolenia;
  • ma kłopoty z przewidywaniem następstw swego postępowania, dlatego często podejmuje działania niebezpieczne dla siebie i innych;
  • nie potrafi zaplanować pracy, zabawy, rozkładu dnia.

 

Nadruchliwość dziecka przejawia się w tym, że:

  • niespokojnie porusza rękoma, stopami, wierci się na krześle;
  • wstaje w klasie, lub w innej sytuacji, w której powinno siedzieć;
  • jest nadmiernie rozbiegane, wtrąca się w sytuacjach, w których jest to niewłaściwe;
  • jest nadmiernie hałaśliwe w zabawie, ma trudności z zachowaniem spokoju;
  • jest ciągle w ruchu;
  • jest gadatliwe.

Nie można powstrzymać ruchliwości dziecka. Można jedynie sprawić, by jak najmniej przeszkadzało.

 

Zaburzenia uwagi przejawiają się tym, iż dziecko:

  • nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas pracy i popełnia liczne, bezmyślne pomyłki;
  • ma problem z utrzymaniem uwagi na zadaniach i grach;
  • wydaje się nie słuchać, tego co się do niego mówi;
  • ma trudności ze zorganizowaniem sobie pracy;
  • nie lubi zajęć wymagających dłuższego wysiłku umysłowego;
  • często gubi swoje rzeczy;
  • łatwo rozprasza się pod wpływem bodźców nie związanych z wykonywaną czynnością;
  • często zapomina o różnych codziennych sprawach.

 

Cechą charakterystyczną jest to, że dzieci te mogą się koncentrować przez dłuższy czas na zajęciach, które są dla nich atrakcyjne, np. zajęcia z komputerem.

Dziecko z deficytem uwagi nie potrafi z dochodzących do niego bodźców wybrać tego, co jest najważniejsze i na tym się skoncentrować. Jednakowo ważne jest to, co mówi pani, jak i to, że za oknem szczeka pies. Poza tym pojemność pamięci tych dzieci jest mniejsza, z reguły zapamiętują pierwsze 2–3 trzy wyrazy z naszej wypowiedzi. Istotna jest zatem forma zadawanych pytań.

 

 

Zespół ADHD jest najbardziej widoczny w wieku szkolnym, a nasilenie objawów stopniowo maleje. U młodzieży objawy przyjmują formę niepokoju oraz trudności w uczestniczeniu w zajęciach wymagających spokojnego siedzenia. Poważnym problemem jest brak akceptacji ze strony rówieśników w okresie dojrzewania. Może to prowadzić do rozwoju depresji, uzależnienia czy rozwoju osobowości aspołecznej.

 

Podstawowe zalecenia do pracy z dzieckiem nadpobudliwym psychoruchowo

  • należy postępować konsekwentnie;
  • wydawać proste, krótkie polecenia (wyciągnij zeszyt, otwórz książkę);
  • rozkładać trudniejsze zadania na etapy; zadanie: rozwiąż zadanie może być dla dziecka zbyt złożone  dlatego lepiej powiedzieć: otwórz książkę, weź długopis, przeczytaj zadanie, rozwiąż je);
  • przypominać o samokontroli i sprawdzaniu;
  • ustalić stałe i jednoznaczne zasady;
  • uczyć porządkowania i organizowania;
  • poszukać możliwych do zaakceptowania form rozładowania napięcia (sport, taniec).

 

Zasady dotyczące odrabiania lekcji:

  • ściśle ustalona godzina;
  • przygotowanie pomocy przed przystąpieniem do pracy;
  • puste biurko – postawić pod białą ścianą, zabrać maskotki, zabawki;
  • wyłączyć sprzęt grający;
  • latem zamknąć okno;
  • wyprowadzić z pokoju psa, kota;
  • robić kilkuminutowe przerwy, w chwili, gdy dziecko przestaje się koncentrować (nie może wtedy rozpoczynać czynności, która go angażuje, np. siadać do komputera czy przed telewizorem);
  • stopniowo wydłużać czas pracy (na początku o 2–3 minuty);
  • pozwolić dziecku na wiercenie się w obrębie biurka, ale umawiamy się, że nie może wstawać.

 

Zasady dotyczące słuchania:

  • zanim zaczniemy mówić, postarajmy się, aby dziecko się zatrzymało, popatrzyło na nas i skupiło się na tym co robimy – mówimy, pokazujemy, podajemy; mówmy, patrząc na dziecko, pochylmy się;
  • posługujmy się krótkimi zdaniami;
  • by przyciągnąć uwagę dziecka, można delikatnie dotknąć ramienia;
  • wykreślamy ze słownika zwroty: „Ty nigdy!”, „Ty zawsze!”, „Ja ci każę!”.

 

Dziecko nadpobudliwe nie słyszy 50% tego, co do niego mówimy i zapamiętuje około 50% tego, co usłyszy.

 

Agnieszka Hunczak-Kielarska

 

Materiał opracowany na podstawie:

T. Wolańczyk, A. Kołakowski, M. Skotnicka, Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci: prawie wszystko. co chcielibyście wiedzieć: książka dla rodziców, nauczycieli i lekarzy, Lublin 1999.

 

 



wstecz
Najnowsza galeria zdjęć